Deze chemische stof komt van nature voor in koffie en thee en wordt ook vaak toegevoegd aan energiedrankjes.
Caffeïne behoort tot de groep van organische componenten die we alkaloïden noemen (ook nicotine behoort tot deze groep). Caffeïne stimuleert ons centrale zenuwstelsel. In een kop koffie komt gemiddeld 100 – 150 mg voor. Net zoals veel alkaloïden is caffeïne in grote hoeveelheden giftig. De dodelijke dosis voor volwassenen bedraagt ongeveer 10 gram. Je zal dus ongeveer 70 – 100 kopjes koffie moeten drinken voor je er dood bij neervalt.
Ik wil een cake gaan bakken en pak het blik met sucrose uit mijn keukenkastje. Wat heb ik precies gepakt?
Suiker zoals wij die kennen is de algemene term voor sucrose. Echter suiker is een term die wordt gegeven aan een hele range van chemische stoffen die een bepaalde algemene structuur hebben en die zoet smaken. Meer ingewikkeldere suikers zij allemaal samengesteld uit verschillende “suikereenheden”zoals bijvoorbeeld glucose. Sucrose is een disccharide en dat betekent dat sucrose uit twee ‘suikereenheden” bestaat – in dit geval uit glucose en fructose. Sucrose wordt gewonnen uit rietsuiker dat ongeveer 21% sucrose bevat en suikerbieten die ongeveer 15% sucrose bevatten.
Ik heb het beslag voor mijn cake bijna klaar maar er is nog één ding dat ik moet toevoegen. ik neem een theelepel en voeg een beetje natriumbicarbonaat toe. Wat heb ik zojuist toegevoegd?
Natriumbicarbonaat (chemische formule NaHCO3) zorgt er voor dat cake kan rijzen. Als het wordt gemengd met water komt er koolstofdioxide vrij (CO2) en deze bubbeltje CO2 laten de cake rijzen en zorgen voor de luchtige structuur. Zelfrijzend bakmeel bevat al een kleine hoeveelheid natriumbicarbonaat.
Mijn cake staat te bakken in de oven maar ik heb nu al honger. Ik ga naar de winkel om de hoek voor wat patat. Bij thuiskomst besprenkel ik de patat voor ik die eet met een beetje verdunde azijnzuur. Wat heb ik zojuist op mijn patat gedaan?
Azijnzuur (chemische formule CH3COOH) is het hoofdbestanddeel van azijn. Azijnzuur behoort tot de familie van de carboxylzuren. Deze zuren hebben allemaal een -OH-groep die is gebonden aan een carbonyl (C=O)-groep. Ook mierenzuur en boterzuur zijn voorbeelden van carboxylzuren. Boterzuur zorgt voor de geur van ranzige boter.
ik snij wat groenten voor het avondeten. Deze groente doet mijn ogen tranen doordat er propanethial S-oxide in zit. Welke groente ben ik aan het snijden?
Uien bevatten de chemische stof propanethial S-oxide die er voor zorgt dat je ogen gaan tranen. Chemische woorden met “thia” of “thio” in zich bevatten zwavelachtige verbindingen. Veel zwavelachtige verbindingen hebben een typische geur. Het is nog niet zo lang geleden dat men heeft ontdekt dat uien een enzym hebben dat propanethial S-oxide kan maken en onderzoekers proberen nu uien te maken zonder dit enzym. Ondertussen kan je tranende ogen voorkomen door uien onder water te snijden of alleen het topje eraf te halen als je ze schoonmaakt want in het wortelgedeelte schijnt de hoogste concentratie propanethial S-oxide voor te komen. 1-sulfanylpropaan is een andere naam voor het stofje.
Kijkende in mijn keukenkastjes zie ik dat ik bijna geen natriumchloride meer heb. Wat moet ik de volgende keer als ik boodschappen ga doen kopen?
Natriumchloride is hetzelfde als tafelzout. Ons lichaam heeft natriumchloride nodig om te kunnen functioneren maar een overdaad aan zout in ons voedsel zorgt voor hart- en vaatziekten.
Dit populaire gemaksvoedsel bevat het actieve ingrediënt phenylethylamine. Wat is dit?
Phenylethylamine is een amine. Amines hebben een stikstof gebonden aan een of meerdere koolstofgebaseerde groepen. Phenylethylamine wordt ook aangemaakt door onze hersenen en het zorgt voor een gevoel van welbevinden en geluk. Dat is ook de reden dat mensen chocolade willen eten als ze zich niet helemaal happy voelen 🙂
Ik schil een stuk fruit en het heerlijke armoma van limoneen bereikt mijn neus. Welk fruit ben ik aan het schillen?
Limoneen is een component die ruikt naar citrus en die in veel citrusfruit zoals sinaasappels, limoenen en citroenen voorkomt. Limoneen is een terpenteen. Het wordt ook gebruikt als ontvettingsmiddel in de electronika industrie en om metalen te ontvetten voor ze worden geverfd. Het wordt daarnaast gebruikt als geur- en smaakstof in voedsel, huishoudproducten zoals schoonmaakmiddelen en in parfums. Het kan door middel van stoomdestillatie worden verkregen uit citrusfruit.
Ik heb genoeg boven mijn snijplank staan te huilen en ik ga nu een andere groente snijden. Ik proef er een beetje van en de smaak van capsaïcine ontploft in mijn mond. Welke groente ben ik aan het snijden?
Capsaïcine (en de verwante capsaïcinoiden) zijn de chemische stoffen die voorkomen in pepers en die zorgen voor het branderige gevoel. Capsaïcine is een amine. Als we ze eten dan binden ze zich aan een receptor aan de wand van de mond. het is dezelfde receptor die pijn veroorzaakt door hitte registreert vandaar het branderige gevoel. Het drinken van melk helpt om het branderige gevoel te verminderen.
ik snij de laatste groente voor het avondeten. Deze groente heeft een hele mooie kleur die wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van beta-caroteen. Welke groente is dit?
beta-caroteen is het natuurlijke pigment dat verantwoordelijk is voor de heldere oranje kleur van wortels. Beta-caroteen speelt een belangrijke rol in relatie tot vitamine A. Dit vitamine is heel belangrijk voor onze ogen. Vitamine A is een alcohol waarvan de structuur precies de helft is van beta-caroteen. Als beta-caroteen door een geschikt enzym wordt geknipt dan levert dit twee vitamine A op.
