Deze quiz gaat over Ceres, een dwergplaneet die in de asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter verblijft.
In welk jaar is de dwergplaneet Ceres ontdekt?
Ceres is in 1801 ontdekt door Guiseppe Piazzi. Piazzi was een katholieke priester en astronoom die de dwergplaneet waarnam vanaf het Palermo Astronomische Observatorium op Sicilië. Het vernoemde de nieuwe planeet Cerere Ferdinandea naar de Romeinse godin Ceres en koning Ferdinand I van Sicilië. De naam werd afgekort tot simpelweg Ceres.
Toen Ceres net was ontdekt dacht men dat het een echte planeet was. Heeft Ceres ooit zijn eigen planetaire symbool gehad?
Oorspronkelijk werd Ceres voor een planeet aangezien, de herclassificatie tot asteroïde vond plaats in het midden van de negentiende eeuw toen er andere asteroïden als Pallas, Vesta en Hygiea waren ontdekt. Omdat Ceres oorspronkelijk voor een planeet werd aangezien kreeg de dwergplaneet een planetair symbool dat lijkt op een sikkel met een kruis aan de bodem. Het lijkt op het symbool voor Venus (het vrouwelijkheidssymbool) maar dan met zonder de gedeelte van de cirkel.
Welk van onderstaande objecten is kleiner dan de dwergplaneet Ceres?
Ceres heeft een diameter van 946 kilometer en het is daarmee veruit het grootste object in de asteroïdengordel. De Saturnusmaan Enceladus heeft een diameter van 504 kilometer. Pluto is met een diameter van 2377 kilometer een stuk groter. Onze Maan heeft een diameter van 3474 kilometer en de diameter van Mercurius bedraagt 4880 kilometer. In 2006 besloot de Internationale Astronomische Unie om Pluto niet meer als een planeet te erkennen. Pluto viel in een nieuwe klasse van dwergplaneten waartoe ook Ceres behoort. De definitie van wat een planeet is duurt nog altijd voort want veel astronomen zijn het niet eens met de beslissing van de IAU.
Hoe lang heeft Ceres nodig om eenmaal om de Zon te draaien?
Ceres draait binnen de asteroïdengordel om de Zon. Deze asteroïdengordel bevindt zich tussen de banen van Mars en Jupiter op een afstand van ongeveer 414 miljoen kilometer van de Zon. Mars heeft 1,9 jaar nodig voor een omwenteling om de Zon en voor Jupiter duurt het 11,9 jaar om eenmaal om de Zon te draaien. Ceres heeft ongeveer 4,6 jaar nodig om eenmaal om de Zon te draaien en doet dat vanuit een baan die een inclinatie (hoek ten opzichte van het baanvlak om de Zon) van 10° heeft.
Wat is de naam van de ruimtesonde die als eerste in 2015 een bezoek bracht aan Ceres?
DAWN werd met behulp van een Delta II-raket op 27 september 2007 gelanceerd. Dawn maakte gebruik van de zwaartekracht van Mars om naar de asteroïdengordel te reizen. De ruimtesonde bracht eerst een bezoek aan de asteroïde Vesta en reisde daarna door naar Ceres. De DAWN-missie wordt vermoedelijk eind 2018 afgesloten.
Hoe lang heeft Ceres nodig om eenmaal om zijn as te draaien?
Vergeleken met de andere planeten is Ceres klein maar de dwergplaneet draait wel heel snel om zijn as. Een dag op de dwergplaneet duurt slechts 9 uur. Dat is bijna 1 uur langer dan de reuzenplaneet Jupiter. Ter vergelijking: de kleinste planeet Mercurius heeft 59 dagen nodig om eenmaal om zijn as te draaien en Mars doet er 24,6 uur over. De ashelling van Ceres bedraagt ongeveer 4°.
Wat is de naam van de hoogste berg op Ceres?
Er zijn niet veel bergen op Ceres maar de grootste berg heeft de naam Ahuna Mons gekregen. De berg is ongeveer 4 kilometer hoog. Wetenschappers hebben bepaald dat Ahuna Mons mogelijk een slapende cryovulkaan is die ook veel modder, smeltende sneeuw en ander op water gebaseerd materiaal in de dunne atmosfeer van Ceres heeft gespuwd.
In en rond kraters op Ceres werden grote vlekken reflecterend wit materiaal gevonden. Van welke substantie zijn deze vlekken gemaakt?
In 2015 ontdekte de DWAN-missie verschillende helder witte vlekken op Ceres die zich in en rond kraters bevonden. Spectrale analyse wees uit dat deze vlekken voornamelijk bestaan uit zouten met natriumcarbonaat als belangrijkste zout. Het onderzoek dat DAWN verrichtte aan Ceres heeft er voor gezorgd dat astronomen denken dat Ceres vermoedelijk een mantel heeft die uit ijs bestaat en dat er mogelijk ver onder het oppervlak vloeibaar water voorkomt.
Klopt het dat er een element uit het periodiek systeem naar de dwergplaneet Ceres is vernoemd?
Element nummer 58 in het periodiek systeem heet cerium. Het werd in 1803 ontdekt door de Zweedse chemici Jakob Berzelius en Wilhelm Hisinger. Dit was twee jaar na de ontdekking van Ceres. Cerium is en van de meest voorkomende lanthaniden (zeldzame aardmetalen). Het wordt o.a. gebruikt in sigarettenaanstekers en zelfreinigende ovens.
De dwergplaneet Ceres is vernoemd naar een Romeinse godin. Waar was Ceres de godin van?
In de Romeinse mythologie was Ceres de godin van de Landbouw. Die naam past niet echt bij een dwergplaneet want Ceres is een donkere, koude en levenloze wereld. De Griekse tegenhanger van Ceres is de godin Demeter, een zus van Zeus. De hoogste berg op Ceres, Ahuna Mons, is vernoemd naar een landbouwkundig feest dat jaarlijks in november door het Sumi-volk in India wordt gevierd.